Page 7 - Dược Lâm Sàng

BÀI 2. CÁC THÔNG SỐ DƢỢC ĐỘNG HỌC ỨNG DỤNG TRONG

LÂM SÀNG

MỤC TIÊU:
1. Nêu đƣợc định nghĩa 4 thông số DĐH: sinh khả dụng F, thể tích phân bố Vd, độ

thanh thải Cl và thời gian bán thải T1/2
2. Trình bày ý nghĩa của hai thông số sinh khả dụng và thời gian bán thải trong điều
trị

3. Trình bày đƣợc các yếu tố ảnh hƣởng đến hai thông số sinh khả dụng và thời gian
bán thải.

I. LĨNH VỰC NGHIÊN CỨU CỦA DƢỢC ĐỘNG HỌC
DƢỢC LÝ HỌC (Pharmacology) là khoa học nghiên cứu sự tƣơng tác giữa THUỐC và CƠ
THỂ, trong đó có hai lĩnh vực quan trọng:

- DƢỢC ĐỘNG HỌC (Pharmacokinetics): nghiên cứu ảnh hƣởng của cơ thể đối với
thuốc (hấp thu, phân bố, chuyển hóa, bài tiết thuốc tùy thuộc vào cơ thể).

- DƢỢC LỰC HỌC (Pharmacodynamics): nghiên cứu tác dụng của thuốc đối với cơ thể
(tính chất, cƣờng độ, thời gian).

Riêng DƢỢC ĐỘNG HỌC đƣợc định nghĩa là “Khoa học nghiên cứu số phận của thuốc khi
thuốc đƣợc đƣa vào cơ thể sẽ đƣợc hấp thu, phân bố, chuyển hóa và đào thải nhƣ thế nào để cho
tác dụng điều trị, phòng bệnh, chẩn đoán”.

Nhƣ vậy, dƣợc động học lâm sàng là môn học tính toán các thông số trong mỗi giai đoạn tuần
hoàn của thuốc trong cơ thể và tìm ra mối liên hệ của các thông số này với đáp ứng dƣợc lý của
thuốc.
Dƣợc động học lâm sàng có vai trò rất quan trọng trong việc cá thể hóa quá trình điều trị ở từng
bệnh nhân, khâu mấu chốt trong việc thực hiện sử dụng thuốc hợp lý- an toàn.

Nhiệm vụ cơ bản của dƣợc động học lâm sàng là giám sát điều trị dựa trên nồng độ thuốc trong
máu (huyết tƣơng, huyết thanh), hiệu chỉnh liều và khoảng cách đƣa thuốc cho phù hợp với từng
cá thể.

Các quá trình tuần hoàn của thuốc trong cơ thể đƣợc phản ánh thông qua những thông số dƣợc
động học liên quan đến mỗi giai đoạn tuần hoàn của thuốc:

- Khả năng thâm nhập của thuốc vào vòng tuần hoàn chung, thể hiện qua thông số sinh
khả dụng (SKD, F%).

7