Page 5 - Dược Lâm Sàng

 Kỹ năng giao tiếp với bệnh nhân:

Để thực hiện đƣợc kỹ năng này, dƣợc sĩ lâm sàng phải tạo lập mối quan hệ gần gũi với bệnh
nhân bởi vì điều trị tốt không thể không có sự hợp tác từ phía bệnh nhân. Muốn làm đƣợc nhƣ
vậy phải làm cho bệnh nhân hiểu đƣợc lý do điều trị, phƣơng thức điều trị và những việc mà họ
cần làm để tham gia vào điều trị thành công. Khi bệnh nhân hiểu về bệnh thì họ sẽ tự giác chấp
hành y lệnh và nhiều trƣờng hợp giúp bác sĩ tìm ra nguyên nhân thất bại do quan hệ cởi mở với
thầy thuốc.

 Kỹ năng thu thập thông tin:
Thu thập thông tin liên quan đến đặc điểm của bệnh nhân (tuổi, giới, thói quen, nghề
nghiệp…). Thông tin thu thập phải tỉ mỉ và chính xác. Thƣờng thì quá trình này đƣợc làm từ lần
khám đầu tiên trƣớc khi bắt đầu thiết lập chế độ điều trị cũng có thể chƣa khai thác hết hoặc lại
xuất hiện những tình huống mới liên quan đến bệnh.

 Kỹ năng đánh giá thông tin:

Đánh giá các thông tin liên quan đến việc dùng thuốc trong quá trình điều trị là một việc làm
cần thiết trƣớc khi đƣa ra kết luận và biện pháp can thiệp.

Phải đánh giá đƣợc các thông tin liên quan đến việc dùng thuốc trong quá trình điều trị để tìm
ra nguyên nhân thất bại (nếu gặp).
Nguyên nhân thất bại trong điều trị rất phức tạp, trong đó việc bệnh nhân tự ý bỏ thuốc hoặc sử
dụng không đúng liều, không đủ thời gian là rất thƣờng gặp. Những nguyên nhân này có thể liên
quan đến tác dụng phụ của thuốc, cũng có thể do giá thành thuốc quá cao so với điều kiện kinh
tế. Thất bại điều trị cũng có thể do phác đồ cũ không còn phù hợp do bệnh tiến triển nặng thêm
(với ngƣời cao tuổi, do tuổi tác ngày càng cao nên nhiều bệnh mắc kèm hơn, ví dụ xuất hiện
thêm bệnh tiều đƣờng hoặc xơ vữa động mạch cũng làm cho huyết áp không thể bình ổn với mức
liều cũ đƣợc nữa…).
Khi tìm đƣợc nguyên nhân, dƣợc sĩ lâm sàng có thể giúp ngƣời bệnh thực hiện lại y lệnh để lập
lại một lịch trình điều trị đúng.

 Kỹ năng truyền đạt thông tin:

Các thông tin phải truyền đạt có liên quan đến hƣớng dẫn dùng thuốc và theo dõi điều trị.
Để thực hiện đƣợc mục đích hƣớng dẫn điều trị tốt, ngƣời dƣợc sĩ lâm sàng phải hƣớng dẫn tỉ
mỉ chính xác cách thực hiện y lệnh bao gồm việc dùng thuốc và các dấu hiệu cần nhận biết tiến
triển theo chiều hƣớng xấu của bệnh. Muốn làm tốt việc này, ngƣời dƣợc sĩ lâm sàng phải tạo
đƣợc niềm tin từ phía bệnh nhân và phƣơng pháp kiểm tra khả năng nhận thức của họ với các
thông tin đƣợc truyền đạt; thƣờng thì nên đề nghị bệnh nhân hoặc ngƣời nhà bệnh nhân (với bệnh
nhân nhỏ tuổi hoặc ngƣời bị bệnh tâm thần…) nhắc lại.
Ví dụ các thông tin liên quan đến giờ uống thuốc, cách uống thuốc là những thông tin thƣờng
gặp nhất. Với bệnh nhân mắc bệnh mạn tính nhƣ bệnh lao, bệnh tăng huyết áp… thông tin về độ
dài liệu trình điều trị mà bệnh nhân phải thực hiện rất quan trọng. Những thông tin liên quan đến
cách thức theo dõi tiến triển của bệnh tại nhà (thí dụ cách kiểm tra huyết áp), chu kì tái khám…
5