Page 22 - Dược Lâm Sàng
P. 22
chất lỏng dùng kèm có ảnh hƣởng nhiều đến sự hấp thu thuốc; lƣợng nƣớc càng nhiều
thuốc hấp thu càng tốt.
+ Những thuốc đƣợc thức ăn làm tăng hấp thu nên uống trong hoặc ngay sau
khi ăn để tăng sinh khả dụng.
5. HƢỚNG DẪN THỜI GIAN UỐNG THUỐC HỢP LÝ
5.1. Những yếu tố quyết định thời điểm uống thuốc
Mục đích dùng thuốc
Ví dụ:
Thuốc ngủ uống vào buổi tối trƣớc khi đi ngủ.
Thuốc hạ sốt giảm đau uống khi có sốt, có đau.
Dược lý thời khắc tức là ảnh hưởng của nhịp thời gian đối với tác dụng sinh học của
thuốc
Ví dụ: Các thuốc loại corticoid nên uống vào buổi sáng mỗi 6 – 8 giờ, vì đây là thời
điểm nồng độ hydrocortisol trong máu đạt cao nhất trong ngày. Uống lúc này sẽ không phá
vỡ nhịp sinh lý hoạt động của tuyến thƣợng thận và ít gây hiện tƣợng ức chế trục dƣới đồi
– yên – thƣợng thận.
Tương tác của thuốc - thức ăn
Những thuốc bị thức ăn làm giảm hấp thu sẽ đƣợc uống xa bữa ăn (trƣớc khi ăn từ
30 phút đến 1 giờ). Những thuốc không bị ảnh hƣởng của thức ăn nên uống khi ăn để giảm
tác dụng phụ trên ống tiêu hóa. Các thuốc đƣợc thức ăn làm tăng hấp thu cũng có thể chọn
thời điểm uống vào bữa ăn. Tuy nhiên, một số trƣờng hợp tốc độ hấp thu nhanh quá có thể
gây nhiều tác dụng phụ hoặc độc tính thì nên chọn uống xa bữa ăn.
Tương tác giữa các thuốc với nhau
Những thuốc khi uống cùng nhau gây cản trở hấp thu lẫn nhau phải đƣợc chỉ định
uống cách nhau ít nhất 2 giờ và lƣu ý thuốc nào cần hấp thu phải đƣợc đƣa trƣớc.
Ví dụ: khi uống lincomycin cùng Smecta, phải uống lincomycin trƣớc, 2 giờ sau
mới uống Smecta, nếu làm ngƣợc lại thì do khả năng gây cản trở bề mặt hấp thu của
Smecta kéo dài nên 2 giờ sau vẫn không thể dùng lincomycin đƣợc.
5.2. Lựa chọn thời điểm để uống thuốc
Uống vào bữa ăn
Những thuốc kích ứng mạnh đƣờng tiêu hóa nhƣ doxycyclin, kháng sinh nhóm
quinolon, muối kali…Những thuốc này uống vào lúc ăn vì thức ăn không làm giảm hấp
thu thuốc. Nếu thuốc kích ứng đƣờng tiêu hóa mạnh nhƣng lại bị thức ăn làm giảm hấp thu
22