Page 73 - Dược Lâm Sàng

BÀI 9. SỬ DỤNG THUỐC TRONG ĐIỀU TRỊ HEN PHẾ QUẢN

MỤC TIÊU

1. Nêu đƣợc cơ chế và tác dụng của 4 nhóm thuốc th−ờng dùng trong điều trị hen phế
quản.

2. Liệt kê đƣợ c các biện pháp điều trị hỗ trợ hen bằng thuốc và không dùng thuốc.
MỞ ĐẦU

1. Vài nét về bệnh Hen phế quản

1.1. Định nghĩa
"Hen phế quản (HPQ) là trạng thái lâm sàng của sự phản ứng cao độ ở phế quản do nhiều
kích thích khác nhau, biểu hiện đặc trƣng là cơn khó thở với tiếng cò cử hậu quả của co thắt cơ
trơn phế quản, phù nề niêm mạc phế quản và tăng tiết dịch nhầy phế quản. Cơn khó thở có thể
hồi phục”. (Bài giảng Bệnh học nội khoa - Nhà xuất bản Y học).
1.2. Nguyên nhân và điều trị

• Nguyên nhân

Hen phế quản có thể do dị ứng khi tiếp xúc với một dị nguyên, gây nên mẫn cảm, đặc biệt
với ngƣời có cơ địa dị ứng nhƣ bị mày đay, viêm mũi, phù Quincke... Các dị nguyên thƣờng là
bụi nhà, các loại lông, bọ chét, phấn hoa, nấm mốc, hoá chất, thuốc, đặc biệt là aspirin, các
hƣơng liệu, khí hậu và mùa, thức ăn và đồ uống, vi khuẩn...

Hen có thể do nội tại, do các bệnh hô hấp khác nhƣ viêm phế quản, gắng sức (thể dục thể
thao), nội tiết, do tâm lý...
Ngƣời ta chia thành 4 mức độ hen:

 − Mức độ 1: Cơn hen ngắn, không liên tục, cơn hen xuất hiện < 2 lần/tuần.

 − Mức độ 2: Cơn hen xuất hiện > 2 lần/tuần nhƣng < 1 lần/ngày.
 − Mức độ 3: Cơn hen xuất hiện hàng ngày, hoạt động thể lực và giấc ngủ bị ảnh hƣởng.

 − Mức độ 4: Cơn hen liên tục, hoạt động thể lực bị hạn chế, cơn thƣờng trầm trọng.

• Điều trị hen phế quản
Căn cứ vào hiệu quả điều trị ngƣời ta chia thành 3 mức độ là chữa khỏi hoàn toàn, điều trị
các cơn hen nguy kịch phải cấp cứu và điều trị kéo dài suốt đời.

Điều trị tận gốc: Có rất nhiều nguyên nhân bệnh sinh của hen phế quản, vì vậy việc điều trị
tận gốc là rất khó khăn, ngƣời ta chỉ có thể cắt cơn đƣợc một thời gian ngắn.
Điều trị những cơn nguy kịch: Tuỳ thuộc vào từng tình trạng cụ thể, tuy nhiên phải sử dụng
những thuốc đặc hiệu, đó là corticosteroid, các thuốc

cƣờng giao cảm beta 2 gây giãn phế quản ... Các thuốc nhóm xanthin cũng thƣờng đƣợc sử
dụng, tuy nhiên cần lƣu ý tƣơng tác của nhóm này với các thuốc dùng cùng khác.
73